Wśród osób mających problem ze wzrokiem popularną formą rozrywki jest oglądanie seriali i filmów. Osoby słabowidzące, które w codziennym funkcjonowaniu korzystają z bodźców wzrokowych, w zależności od posiadanej wady wzroku i jej konsekwencji, w większości przypadków są w stanie bez przeszkód oglądać filmy. Dostosowują one do swoich potrzeb odległość ekranu, ewentualnie oświetlenie pomieszczenia oraz zajmują takie miejsce, w którym kąt padania promieni słonecznych nie utrudnia odbioru.
Nieco inaczej wygląda sytuacja w przypadku osób niewidomych. Jeśli spędzają one czas w towarzystwie osoby widzącej, mogą czerpać informacje o tym, co dzieje się na ekranie, z jej komentarza słownego. Natomiast jeśli oglądają filmy samodzielnie, muszą bazować na ścieżce dźwiękowej i liczyć na to, że wyciągną z niej wszystkie najważniejsze informacje pozwalające na właściwy odbiór i interpretację treści. Z kontekstu wypowiedzi bohaterów oraz dźwięków otoczenia, stanowiących tło dialogów, dowiadują się tego, co dzieje się na ekranie, a czego zobaczyć nie mogą.
Aby osoba niewidoma mogła samodzielnie obejrzeć film w kinie, bez angażowania osoby towarzyszącej w komentowanie pozawerbalnych elementów, konieczne są dwie rzeczy. Po pierwsze, ktoś powinien wcześniej przygotować audiodeskrypcję, a po drugie, musi istnieć możliwość jej odtworzenia podczas oglądania produkcji filmowej.
Audiodeskrypcja to werbalny opis treści wizualnych dedykowany osobom słabowidzącym i niewidomym. Obecna jest w teatrach, muzeach i kinach, pozwalając na odbiór gry aktorskiej oraz dzieł malarskich. Wzbogaca ona także wydarzenia sportowe.
Audiodeskrypcja w projekcjach audiowizualnych, takich jak filmy, seriale czy programy telewizyjne, ma formę dodatkowej ścieżki dźwiękowej, która jest wkomponowana między wypowiedzi bohaterów. Opisuje ona grę aktorów, scenografię, kostiumy, barwy i światło, a więc wszystkie te elementy, których niewidomy widz nie jest w stanie zobaczyć. Zadaniem audiodeskrypcji jest przybliżenie otaczającego świata osobom mającym problem ze wzrokiem, ale jej treść nie powinna narzucać odbiorcy sposobu interpretacji dzieła czy zachowania bohatera. Audiodeskrypcja pozwala osobom z dysfunkcją wzroku cieszyć się kulturą na równych prawach z innymi odbiorcami.
Pomimo tego, że organizowanie maratonów serialowych w domowym zaciszu lub oglądanie najnowszych produkcji filmowych w kinie jest często wybieraną opcją na spędzenie wolnego czasu, to niestety w zakresie dostępności rozwija się to dopiero od niedawna. Zadbanie o audiodeskrypcję na etapie produkcji filmu lub serialu oraz dostarczenie jej w momencie premiery jest rzadkością.
Aplikacja Kino Dostępne – rozwiązanie dla osób z problemami ze wzrokiem
Aplikacja Kino Dostępne to rozwiązanie odpowiadające na potrzeby odbiorców mających problem ze wzrokiem. Służy ona do darmowego odsłuchiwania audiodeskrypcji oraz lektorskich wersji napisów w sali kinowej przy użyciu smartfona. Do jej poprawnego działania konieczne jest stabilne połączenie z internetem oraz słuchawki, pozwalające na komfortowe cieszenie się filmem bez przeszkadzania pozostałym widzom.
Aplikacja została stworzona przez Fundację Kino Dostępne, której działalność koncentruje się na niwelowaniu barier w dostępie do kina dla najbardziej wrażliwych grup społecznych, w tym osób mających problem ze wzrokiem oraz osób starszych.
Jak działa aplikacja?
Aplikacja działa poprawnie w salach kinowych, ale co istotne – nie wymaga od kina instalacji żadnych dodatkowych urządzeń. Aby obejrzeć film z audiodeskrypcją, należy otworzyć pobraną aplikację. Jest ona prosta w obsłudze i intuicyjna dla przeciętnego użytkownika, ponieważ zawiera tylko kilka przycisków.
Aplikacja posiada listę filmów, do których została stworzona audiodeskrypcja. Na stronie internetowej:
Lista kin dostępnych w aplikacji
można sprawdzić, do którego kina w wybranym mieście można udać się na seans z audiodeskrypcją.
Po zajęciu miejsca w sali kinowej należy uruchomić aplikację i z listy dostępnych tytułów wybrać odpowiedni film. Po zakończeniu bloku reklamowego, gdy rozpocznie się wyświetlanie logotypów, należy skorzystać z przycisku „Uruchom audiodeskrypcję”, po czym rozpocznie się synchronizacja, trwająca od 30 do 90 sekund.
Aplikacja używa mikrofonu telefonu do analizy dźwięku dochodzącego z głośników kina. Jeśli użytkownik zbyt późno rozpocznie ten proces lub wystąpi jakiś błąd, może się okazać, że kilka scen filmu mu umknie – będzie je śledził bez komentarza słownego dedykowanego osobom mającym problem ze wzrokiem. Po pomyślnym zakończeniu synchronizacji w słuchawkach jest słyszany głos lektora odczytującego treść audiodeskrypcji. Niestety, nie ma możliwości pobrania tego pliku przed seansem.
Słuchawki, z których korzysta użytkownik, powinny umożliwiać swobodny odbiór dźwięków z otoczenia. W słuchawkach słyszana będzie jedynie ścieżka audiodeskrypcji, natomiast dźwięki filmu, takie jak dialogi czy muzyka, będą docierać bezpośrednio z sali.
Korzyści z aplikacji Kino Dostępne
Dzięki aplikacji Kino Dostępne szersze grono odbiorców zyskuje dostęp do kultury i może cieszyć się magią kina, chłonąc atmosferę wynikającą ze wspólnego śledzenia akcji na dużym ekranie.
Ogromnym atutem tego rozwiązania jest fakt, że nie wymaga ono od kin instalowania żadnych dodatkowych urządzeń, co oznacza brak nieprzewidzianych kosztów. Ponadto aplikacja zapewnia dyskrecję podczas korzystania, dzięki czemu osoby mające problem ze wzrokiem mogą śledzić najnowsze premiery filmowe na takich samych zasadach i w tym samym czasie, co reszta społeczeństwa.
Jednak kluczowym warunkiem skutecznego działania aplikacji jest zadbanie o stworzenie ścieżki dźwiękowej zawierającej audiodeskrypcję już na etapie produkcji filmu. Zaletą aplikacji jest jej ciągły rozwój oraz prosta, intuicyjna obsługa, pozwalająca ograniczyć elementy sprawiające użytkownikom trudność.

Testerka dostępności cyfrowej. Kształciła się w ośrodku dla osób słabo widzących i niewidomych w Bydgoszczy, a później studiowała w Gdyni na kierunku technik masażysta oraz pedagogikę.
Zdobywała doświadczenie zawodowe w klubie fitness. Aktywnie uprawia sport, reprezentując klub „Łuczniczka” w Bydgoszczy, grając w bowling i kręgle.
Brała udział w imprezach sportowych w Polsce i za granicą. Sport daje jej odwagę i motywuje do stawiania nowych celów.
W wolnym czasie czyta, spaceruje z psem i jeździ na rowerze.