Ostatnie dni wakacji oraz początek roku szkolnego to intensywny, a nierzadko stresujący czas zarówno dla dzieci, jak i rodziców. Rozpoczęciu ścieżki edukacyjnej lub powrotowi do szkolnej ławki po dwumiesięcznym odpoczynku może towarzyszyć ciekawość i ekscytacja związana z poznaniem nowych osób i miejsc, ale również niepewność oraz lęk przed nieznanym.
Myśląc o osobach z problemami wzrokowymi, w kontekście rozpoczęcia roku szkolnego zazwyczaj skupiamy się na uczniach. Rodzice martwią się, jak ich dziecko odnajdzie się w nowym środowisku, czy poradzi sobie z nowymi obowiązkami i jak zostanie przyjęte przez rówieśników. W zależności od wyboru szkoły, placówki mogą być mniej lub bardziej przygotowane na przyjęcie uczniów niewidomych lub słabowidzących, niezależnie od tego, czy są to ośrodki dedykowane takim osobom, czy szkoły z klasami integracyjnymi.
Pierwszy dzwonek po wakacyjnej przerwie to także wyzwanie organizacyjne dla niewidomych rodziców, którzy tak jak inni muszą zadbać o swoje dzieci. Niezależnie od tego, czy są osobami pewnymi siebie i otwartymi, czy bardziej nieśmiałymi, każdy rodzic musi pomóc dziecku postawić pierwsze kroki w nowej, nieznanej rzeczywistości.
Jak zatem postępować, aby szkolna przestrzeń była bardziej przyjazna dla rodziców z problemami wzrokowymi?
1. Nie bądź obojętny – komunikacja i empatia to podstawa
Szkolne korytarze i szatnie są często miejscem hałasu i tłoku, co dla osób niewidomych bywa dezorientujące. Jeśli zauważysz, że taka osoba potrzebuje pomocy, nie ignoruj jej. Niewidomi zwracają uwagę na dźwięki, takie jak kroki czy wibracje telefonu, więc udawanie, że nas nie ma, jest nieodpowiednie. Jeśli nie wiesz, jak pomóc, po prostu zapytaj. Osoby niewidome mogą nie odczytać sygnałów niewerbalnych, więc najlepiej jest bezpośrednio się zwrócić do takiej osoby, dotykając delikatnie jej ramienia lub dłoni.
Jeśli sytuacja tego wymaga, możesz także pomóc osobie niewidomej w znalezieniu jej dziecka, szczególnie w tłumie. To drobna pomoc, ale nieoceniona w zatłoczonej szkole.
2. Porządek w szkolnej szatni
Dla osób niewidomych bardzo istotny jest porządek i stałość przestrzeni. Warto zadbać, aby miejsce w szatni, z którego korzysta dziecko niewidomego rodzica, było łatwe do zlokalizowania, np. oznaczone wypukłą naklejką. Dzięki temu unika się niepotrzebnych przeszkód, co wpływa na bezpieczeństwo wszystkich.
3. Kontakt z nauczycielem dziecka niewidomego rodzica
W relacji z niewidomymi rodzicami ważne jest, aby zachować naturalność i otwartość na dialog. Jeśli coś jest dla nich niejasne, należy o to zapytać. Rodzice z problemami wzrokowymi nie są w stanie kontrolować estetyki prac domowych swoich dzieci, ale mogą aktywnie uczestniczyć w ich edukacji, jeśli zapewni się im odpowiednie wsparcie. Ważne jest również umożliwienie niewidomym rodzicom zapoznania się z treścią dokumentów, które mają podpisać.
4. Zwracaj się bezpośrednio do osoby niewidomej
Niezależnie od tego, czy osoba niewidoma przychodzi z przewodnikiem, czy nie, należy komunikować się bezpośrednio z nią, a nie z towarzyszem. Dotyczy to zarówno nauczycieli, jak i innych rodziców. Szacunek i traktowanie niewidomego rodzica jako równorzędnego partnera w rozmowie są kluczowe.
5. Zebranie rodziców i przemieszczanie się po szkole
Niewidomi rodzice również odczuwają stres związany z nową sytuacją. Szkoły często są skomplikowanymi przestrzeniami, a zmiana sal może być dodatkowym utrudnieniem. Dobrym rozwiązaniem jest umawianie się z innymi rodzicami i wspólne przemieszczanie się po budynku.
Aby niewidomi rodzice czuli się komfortowo, kluczowa jest dobra komunikacja oraz wspólne wypracowywanie rozwiązań. Zarówno nauczyciele, jak i inni rodzice powinni wykazywać się empatią, co prowadzi do tworzenia bardziej otwartego społeczeństwa.
Testerka dostępności cyfrowej. Kształciła się w ośrodku dla osób słabo widzących i niewidomych w Bydgoszczy, a później studiowała w Gdyni na kierunku technik masażysta oraz pedagogikę.
Zdobywała doświadczenie zawodowe w klubie fitness. Aktywnie uprawia sport, reprezentując klub „Łuczniczka” w Bydgoszczy, grając w bowling i kręgle.
Brała udział w imprezach sportowych w Polsce i za granicą. Sport daje jej odwagę i motywuje do stawiania nowych celów.
W wolnym czasie czyta, spaceruje z psem i jeździ na rowerze.
