Międzynarodowy Dzień Świadomości Zagrożenia Hałasem
25 kwietnia obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Świadomości Zagrożenia Hałasem, który został zainicjowany w 1995 roku przez Ligę Niedosłyszących (The League for the Hard of Hearing), a w Polsce zapoczątkowany w 2000 roku przez Towarzystwo Higieny Akustycznej. Jego celem jest zwrócenie uwagi na powszechny problem przebywania w hałasie oraz na jego negatywne skutki.
Hałas to uporczywe dźwięki o nadmiernym natężeniu. Dla osób, które przebywają w ich zasięgu, mogą być szkodliwe, ponieważ mogą prowadzić nawet do nieodwracalnego uszkodzenia słuchu. Na to, jak odbieramy poszczególne dźwięki, czy przeszkadza nam hałas, ma wpływ odległość od jego źródła.
Negatywne skutki przebywania w hałasie
Powszechność występowania nadmiernego hałasu jest skutkiem nieustannego rozwoju gospodarczego. Utrudnia on sen, naukę, pracę, wypoczynek, nasila stres i zmęczenie. Jego destrukcyjny wpływ zależy od natężenia dźwięku, np. hałas na poziomie przekraczającym 40 dB może powodować zaburzenia koncentracji, a tym samym utrudniać naukę i pracę, z kolei dłuższe narażenie na natężenie powyżej 60 dB może uszkodzić słuch. Przy około 150 dB występuje pęknięcie błony bębenkowej, a 200 dB uszkadza płuca i powoduje skokowe zmiany ciśnienia krwi.
Aby unikać miejsc, w których występuje hałas mogący uszkodzić słuch, warto uświadomić sobie przybliżone wartości natężenia najczęściej spotykanych dźwięków. Szelest liści czy przelatująca mucha to 10 dB, średni deszcz 50-59 dB, odkurzacz 70-79 dB, szept 30-39 dB, a normalna rozmowa to 60-69 dB, motocykl 90-99 dB, syrena karetki 100-109 dB. Z kolei piła tarczowa generuje dźwięk zbliżony do muzyki w dyskotece, około 110-120 dB.
Hałas wpływa negatywnie także na środowisko przyrodnicze. Zakłóca ciszę, która jest podstawowym atutem miejsc rekreacji oraz powoduje zmianę siedlisk niektórych ptaków.
Odbieranie bodźców z otoczenia
Zmysł jest to zdolność organizmu do odbierania sygnałów docierających z otoczenia. Reagowanie na konkretny rodzaj bodźców jest możliwe dzięki narządom wyspecjalizowanym w odbiorze określonych informacji. Pierwsze miejsce w hierarchii zajmuje zmysł wzroku, dzięki niemu do człowieka dociera około 87% informacji ze świata zewnętrznego. Kolejny jest słuch, który w porównaniu ze wzrokiem odpowiada tylko za około 7% docierających bodźców, ale dzięki niemu można poznawać świat i swobodnie komunikować się z innymi. To słuch ostrzega przed niebezpieczeństwem, którego nie widać, oraz pozwala na relaks podczas słuchania śpiewu ptaków, szumu fal czy ulubionej muzyki.
Zmysł słuchu pełni nieocenioną rolę w życiu osób słabowidzących i niewidomych. Dostarcza najwięcej informacji o otaczającym świecie, dzięki temu umożliwia im samodzielne i bezpieczne przemieszczanie się w przestrzeni publicznej. Nowoczesne technologie wykorzystywane w edukacji, pracy zawodowej oraz ułatwiające codzienne funkcjonowanie także bazują na słuchu. Ich podstawą są czytniki ekranowe, które przetwarzają na mowę syntetyczną wyświetlane treści. Wbrew jeszcze funkcjonującym stereotypom, osoby z problemami ze wzrokiem nie posiadają lepszego słuchu, ale nie mając możliwości odbioru wrażeń wizualnych, korzystają z niego bardziej intensywnie.
Jak walczyć z nadmiernym hałasem?
Podstawą walki z nadmiernym hałasem jest świadomość zagrożeń wynikających z tego zjawiska. Aby zapobiegać uszkodzeniom słuchu, powinno się zwracać uwagę na zachowanie jak największej odległości od źródła dźwięku oraz na poziom głośności słuchanej muzyki i niwelowaniu wszystkich zbędnych odgłosów docierających z otoczenia. Dobrą praktyką jest też ograniczenie używania słuchawek. Podczas przemieszczania się samochodem można zminimalizować korzystanie z klaksonów oraz jazdę na wysokich obrotach silnika. Natomiast ograniczenie hałasu w środowisku uzyskuje się wyciszając jego źródła, wykorzystuje się do tego pasy zieleni, ekrany akustyczne oraz rozwiązania architektoniczne takie jak okna dźwiękoszczelne i elewacje rozpraszające dźwięk.
Nowoczesne technologie w walce z narażeniem na utratę słuchu
Urządzenia z systemem iOS pomagają użytkownikom kontrolować poziom głośności słuchanych dźwięków. W swoich ustawieniach posiadają opcje pozwalające na bezpieczne używanie słuchawek. Jeśli aktywowane są powiadomienia o przekroczeniu progów bezpiecznego słuchania, to gdy dopuszczalny limit decybeli w ciągu tygodnia zostaje przekroczony, użytkownik otrzymuje stosowne powiadomienie i przy włączeniu opcji redukcji głośnych dźwięków automatycznie głośność zostaje obniżona. W niektórych regionach powiadomienia te są wymagane przez przepisy bezpieczeństwa i nie można ich wyłączyć. Limity narażenia są zgodne z wytycznymi Światowej Organizacji Zdrowia, pomiary głośności dźwięków dotyczą okresu siedmiu dni. Analizowana jest zależność między poziomem głośności a czasem narażenia: im głośniejszy dźwięk, tym krócej można go bezpiecznie słuchać, np. słuchanie muzyki na poziomie 80 dB przez 40 h na tydzień zwiększa ryzyko utraty słuchu, a 90 dB powoduje zredukowanie tego czasu do 4 h na tydzień.
Zagrożenie hałasem wzrasta wraz z rozwojem cywilizacyjnym. Duże niebezpieczeństwo w tym zakresie stanowi działalność przemysłowa oraz transport drogowy, kolejowy i lotniczy. Nie jesteśmy w stanie mu zapobiec, ale zwiększając świadomość i stosując podstawowe zasady mające ograniczać narażenie na niebezpieczne natężenie dźwięków, możemy dbać o słuch.
Testerka dostępności cyfrowej. Kształciła się w ośrodku dla osób słabo widzących i niewidomych w Bydgoszczy, a później studiowała w Gdyni na kierunku technik masażysta oraz pedagogikę.
Zdobywała doświadczenie zawodowe w klubie fitness. Aktywnie uprawia sport, reprezentując klub „Łuczniczka” w Bydgoszczy, grając w bowling i kręgle.
Brała udział w imprezach sportowych w Polsce i za granicą. Sport daje jej odwagę i motywuje do stawiania nowych celów.
W wolnym czasie czyta, spaceruje z psem i jeździ na rowerze.
