nautil logo czarne

Artykuły

Zachowania ludzi, jak pomagać, jak nie pomagać osobom niewidomym.

Ilustracja przedstawia kobietę z zakrytymi oczami.

Coraz więcej osób z dysfunkcją narządu wzroku jest  widocznych w przestrzeni publicznej. Osoby te czynnie uczestniczą w życiu społecznym, uczą się, podejmują pracę i aktywnie spędzają wolny czas. Zdążają się sytuacje, w których osoba idąca z białą laską lub w towarzystwie psa przewodnika wzbudza strach, zachwyt czy niezdrową ciekawość. Tak skrajne reakcje często wynikają z niewiedzy.

Osoba widząca spotykając niewidomą na ulicy, w sklepie, w pociągu chce jej udzielić pomocy, ale tego nie robi, bo nie wie w jaki sposób.

Niektórzy ludzie nie wiedząc jak się zachować przyjmują rolę biernych obserwatorów, którzy z bezpiecznej odległości nadzorują sytuację, nie informując o swojej obecności.

  • Innym z kolei wydaje się, że wszystko wiedzą najlepiej, nie pytają teoretycznie najbardziej zainteresowanego czyli niewidomego czy w ogóle potrzebuje pomocy a jeśli tak to w jakim zakresie. Biorą sprawę w swoje ręce i postępują tak, jak ich zdaniem należy. Nierzadko towarzyszy im też litość.
  • Na szczęście jest coraz więcej świadomych osób, które niewidomego traktują jak każdego innego człowieka. Zadają one konkretne pytania i zgodnie z uzyskaną odpowiedzią udzielają pomocy lub tego nie robią.

 

Niestety osoby słabowidzące lub niewidome też nie są bez winy.

  • Jest spora grupa niewidomych, którzy nawet jeśli nie potrzebują pomocy to nie potrafią kulturalnie, grzecznie podziękować za okazane zainteresowanie. Często już mowa ciała lub ton głosu skutecznie odstraszają potencjalnego pomocnika/przewodnika. Takim zachowaniem robią antyreklamę całemu środowisku osób mającym problem ze wzrokiem.
  • Jest też grupa, która potrafi docenić empatię i otwartość na problemy drugiego człowieka. Korzystanie z oferowanej pomocy jest okazją do edukowania społeczeństwa w zakresie codziennego funkcjonowania osób z dysfunkcją wzroku.

Jak pomagać, podstawowe zasady:

Podstawą jest właściwa komunikacja.

  1. Gdy spotkasz osobę niewidomą pamiętaj o nawiązaniu kontaktu słownego, zapytaj czy potrzebuje pomocy, nie ciągnij jej za rękę, laskę.
  2. Jeśli osoba niewidoma odmówi, nie będzie chciała skorzystać z pomocy nie obrażaj się.
  3. Prowadząc osobę niewidomą podaj jej ramię i idź pół kroku przed nią. Dzięki temu będzie ona czuła zmiany takie jak zejście czy wejście na schody. Nigdy nie pchaj jej przed sobą.
  4. Na przystanku poinformuj o numerze nadjeżdżającego autobusu, ewentualnej zmianie trasy.
  5. Wchodząc do pojazdu połóż rękę osoby niewidomej na poręczy. Informując o wolnym miejscu w autobusie/pociągu przekazuj precyzyjne informacje np. wolne miejsce jest po lewej stronie. Możesz również położyć jego rękę na oparciu.
  6. Gdy stawiasz przed osobą niewidomą jedzenie lub picie pokaż jej gdzie się ono znajduje lub opisz posługując się tarczą zegara.
  7. W sprawach związanych z osobą niewidomą zwracaj się bezpośrednio do niej.
  8. Rozmawiaj swobodnie, ale nie bądź natarczywy. Tak jak każdy osoba niewidoma nie musi chcieć poruszać wszystkich tematów w rozmowie z nieznajomym.
  9. Nie stój na oznaczeniach dla niewidomych znajdujących się na podłożu takich jak linie prowadzące.
  10. Nie zostawiaj w przejściu czegoś, co może być przeszkodą w poruszaniu się np. hulajnoga, w połowie otwarte drzwi.
  11. Gdy osoba niewidoma ma podpisać jakiś dokument wskaż jej miejsce naprowadzając rękę lub połóż ramkę służącą do podpisu, jeśli taką posiada.
  12. Informuj o swoim odejściu.

 

Każdy człowiek może przyczynić się do tego, że świat będzie bardziej przyjazny i dostępny. Osoby niewidome nie mogą tylko narzekać na to jak jest źle, powinny przyczyniać się do zwiększania świadomości w społeczeństwie wyraźnie komunikując swoje potrzeby ponieważ nikt nie ma obowiązku domyślać się czego dana osoba w konkretnym momencie potrzebuje. Z kolei osoby, które nie mają na co dzień styczności ze środowiskiem niewidomych powinny zacząć słuchać tego, co niewidomi mają do powiedzenia bo pomagać należy mądrze, ale bez wyręczania.